Morlyn Llanw Bae Abertawe
Cais am Drwydded Forol gan gwmni Tidal Lagoon (Swansea Bay) ORDML145
Mae prosiect Tidal Lagoon (Swansea Bay) plc yn cynnig adeiladu morglawdd 9.5 km o hyd ym Mae Abertawe, rhwng afon Tawe ac afon Nedd, sy'n cysylltu Dociau Abertawe i'r gorllewin a champws newydd Gwyddoniaeth ac Arloesi Prifysgol Abertawe i'r dwyrain.
Bydd yn gartref i orsaf cynhyrchu trydan, canolfan ymwelwyr, a chyfleusterau addysgol a chwaraeon.
Bydd angen trwydded forol ar y cynllun gan Cyfoeth Naturiol Cymru cyn y gellir ei adeiladu. Gwnaeth Tidal Lagoon (Swansea Bay) plc gais am drwydded forol ym mis Chwefror 2014, yn ogystal â gwneud cais am ganiatadau eraill sydd eu hangen gan reoleiddwyr eraill.
Rôl Cyfoeth Naturiol Cymru wrth benderfynu ar gais am drwydded forol
Ein rôl yw ystyried cais am drwydded forol gan gwmni Tidal Lagoon (Swansea Bay) plc. Mae hyn yn cynnwys agweddau ar y prosiect ar gyfer gwaith sydd angen ei wneud o fewn yr amgylchedd morol a llanwol (yr ardal tua'r môr o benllanw cymedrig y gorllanw) ac i benderfynu a ddylid rhoi trwydded neu wrthod y cais. Diffinnir y camau rydym yn eu dilyn wrth benderfynu a ddylid rhoi neu wrthod trwydded gan ofynion cyfreithiol.
Wrth ystyried a ddylid rhoi trwydded, rhaid inni gymryd i ystyriaeth yr angen i ddiogelu iechyd pobl, yr amgylchedd, a'r angen i sicrhau nad yw'r cynnig yn ymyrryd â defnydd cyfreithlon o'r môr. Rydym yn gwneud y penderfyniad hwn yn seiliedig ar y dystiolaeth orau sydd ar gael i gefnogi'r cais a gyflwynwyd i ni drwy'r broses ymgynghori.
Gofynnir inni gyfiawnhau'r penderfyniad hwn o fewn terfynau'r cyfyngiadau cyfreithiol hyn. Er enghraifft, ni fyddai'n briodol inni wrthod y drwydded ar sail gwrthwynebiad lleol yn unig i'r gweithgaredd a gyflawnir yn y lleoliad hwn.
Ymgynghoriad
Rydym yn gweithio gyda nifer o sefydliadau a chyrff arbenigol i ofyn eu barn am ddiogelu iechyd pobl, yr amgylchedd, ac ymyrraeth bosibl â defnydd cyfreithlon o'r môr. Mae'r rhain yn cynnwys y canlynol (ond heb eu cyfyngu iddynt):
- Adrannau gwahanol o Cyfoeth Naturiol Cymru
- Adrannau gwahanol o Lywodraeth Cymru (yn cynnwys yr adrannau pysgodfeydd ac ynni)
- Y Gymdeithas Hwylio Frenhinol
- Awdurdodau Harbwr Abertawe a Chastell-nedd
- Canolfan Gwyddorau'r Amgylchedd, Pysgodfeydd a Dyframaethu (Cefas)
- Awdurdodau lleol Dinas a Sir Abertawe a Chastell-nedd Port Talbot
- Asiantaeth y Môr a Gwylwyr y Glannau
- Tŷ'r Drindod
Rydym yn parhau i ymgynghori â Cefas (Canolfan Gwyddorau'r Amgylchedd, Pysgodfeydd a Dyframaethu) er mwyn iddynt roi cyngor arbenigol annibynnol i ni ynghylch effeithiau posibl y cynllun ar bysgod.
Byddai pob un o'r cyrff arbenigol hyn yn rhoi sylwadau ar eu maes gwybodaeth neu gyfrifoldeb. Er enghraifft, byddwn yn gofyn i Asiantaeth y Môr a Gwylwyr y Glannau i roi sylwadau ar ymyrraeth bosibl â defnyddiau eraill y môr megis morgludiant a llywio llongau yn ddiogel. Byddwn yn gweithio'n agos gyda phawb yr ymgynghorir â hwy i ymdrin ag unrhyw bryderon ac i ystyried eu cyngor arbenigol wrth wneud ein penderfyniad.
Yn ogystal ag ymgynghori â sefydliadau a chyrff cyhoeddus, rydym hefyd wedi ymgynghori â'r cyhoedd, er mwyn ein helpu i ystyried safbwyntiau na allem fod yn ymwybodol ohonynt fel arall.
Cyflwynodd yr ymgeisydd dystiolaeth fodelu ychwanegol ar 30 Mehefin 2017. Rydym wedi ymgynghori â nifer o arbenigwyr ynghylch y dystiolaeth hon, gan gynnwys arbenigwyr yn Cyfoeth Naturiol Cymru, Asiantaeth yr Amgylchedd, Cefas a Natural England. Gwnaethom hefyd geisio barn partïon eraill â diddordeb a oedd wedi gwneud sylwadau'n flaenorol ar yr effaith bosibl ar bysgod.
Y camau presennol
Yn dilyn craffu helaeth ar y wybodaeth ychwanegol hon, gwnaethom gyfarwyddo'r ymgeisydd ar 4 Mehefin 2019 i ddefnyddio cyfres benodedig o barametrau o fewn ei fodel ADZ.
Mae'r model diwygiedig wedi'i gyflwyno i Cyfoeth Naturiol Cymru gan yr ymgeisydd ac rydym wrthi'n dilysu'r model.
Y camau nesaf
Unwaith y bydd wedi'i ddilysu, bydd yr ymgeisydd yn gweithredu'r model er mwyn llywio'r effeithiau ar bysgod a ragfynegir, y gallwn eu defnyddio yn ein penderfyniad. Yn dilyn hyn, caiff y ffigurau effaith hyn eu defnyddio i lywio ein hasesiadau o ran yr Asesiad Rheoliadau Cynefinoedd a’r Gyfarwyddeb Fframwaith Dŵr a'r asesiadau cysgodol gan yr ymgeisydd.
Mae hwn yn gais arbennig o gymhleth, ac rydym yn parhau i asesu'r wybodaeth arbenigol a gawsom i'n helpu i wneud ein penderfyniad. Unwaith y byddwn yn fodlon ein bod wedi asesu’r holl wybodaeth berthnasol yn llawn, byddwn yn ymgynghori ymhellach â'r cyhoedd ar yr holl wybodaeth sydd wedi llywio ein penderfyniad.
Caniatadau eraill
Yn ogystal â gofyn am drwydded forol, mae'r prosiect hwn yn gofyn am ganiatadau gan eraill, er enghraifft, trwydded gan Ystad y Goron a Gorchymyn Caniatâd Datblygu gan Weinidog Llywodraeth y DU dros Fusnes, Ynni a Thwf Glân.
Diweddarwyd ddiwethaf ar 15 Gorffennaf 2020