Mae Prosiect Morlyn Llanw Bae Abertawe yn cynnig adeiladu wal fôr hir 9.5km ym Mae Abertawe, rhwng yr afonydd Tawe a Nedd, cysylltu dociau Abertawe i'r gorllewin a champws newydd Gwyddoniaeth ac Arloesi Prifysgol Abertawe i'r dwyrain. Bydd yn gartref i orsaf cynhyrchu trydan, canolfan ymwelwyr a chyfleusterau addysgol.
Ond cyn y gellir ei adeiladu, bydd y cynllun angen trwydded forol gan Cyfoeth Naturiol Cymru. Gwnaeth y cwmni y tu ôl i’r cynllun gais am drwydded forol ym mis Chwefror 2014, yn ogystal a gwneud cais am ganiatadau eraill sydd eu hangen gan reoleiddwyr eraill.
Rôl Cyfoeth Naturiol Cymru wrth benderfynu cais am drwydded forol
Ein rôl yw ystyried cais am drwydded forol gam gwmni Swansea Bay Tidal Lagoon Plc. Mae hyn yn cynnwys agweddau ar y prosiect ar gyfer gwaith sydd angen ei wneud o fewn yr amgylchedd morol a llanwol ac i benderfynu a ddylid rhoi trwydded neu wrthod y cais.
Diffinnir y camau rydym yn eu dilyn wrth benderfynu a ddylid rhoi neu wrthod trwydded gan ofynion cyfreithiol. Wrth ystyried a ddylid rhoi trwydded, rhaid inni gymryd i ystyriaeth yr angen i ddiogelu iechyd pobl, yr amgylchedd a'r angen i sicrhau nad yw'r cynnig yn ymyrryd â defnydd cyfreithlon o'r môr. Rydym yn gwneud y penderfyniad hwn yn seiliedig ar y dystiolaeth orau sydd ar gael a gyflwynwyd i ni drwy'r broses ymgynghori.
Gofynnir inni gyfiawnhau y penderfyniad hwn oddifewn i derfynau'r cyfyngiadau cyfreithiol hyn. Er enghraifft, ni fyddai'n briodol inni wrthod y drwydded yn syml oherwydd bod gwrthwynebiad lleol i'r gweithgaredd a gyflawnir.
Ymgynghoriad
Rydym yn gweithio gyda nifer o sefydliadau a chyrff arbenigol i ofyn eu barn am ddiogelu iechyd pobl, yr amgylchedd ac ymyrraeth posibl â ddefnydd cyfreithlon o'r môr. Mae'r rhain yn cynnwys ond nid wedi'u cyfyngu i:
- Adrannau amrywiol o Cyfoeth Naturiol Cymru
- Canolfan Amgylchedd, Pysgodfeydd a dyframaethu (CEFAS)
- Gwahanol adrannau o Lywodraeth Cymru (gan gynnwys pysgodfeydd ac adrannau ynni)
- Dinas a Sir Abertawe ac awdurdodau lleol Castell-nedd Port Talbot
- Y Gymdeithas Hwylio Frenhinol
- Yr Asiantaeth Forol a Gwylwyr y Glannau
- Awdurodau Harbwr Abertawe a Chastell-nedd
- Trinity House
Ymhellach, rydym wedi ymgynghori gyda CEFAS (Canolfan yr Amgylchedd, Pysgodfeydd a Dyframaethu) er mwyn iddynt roi cyngor arbenigol annibynnol i ni ynghylch effeithiau posibl y cynllun ar bysgod.
Byddai pob un o'r cyrff arbenigol hyn wneud sylwadau ar eu maes o wybodaeth neu gyfrifoldeb. Er enghraifft, byddwn yn gofyn i’r Asiantaeth Forol a Gwylwyr y Glannau i roi sylwadau ar ymyrraeth posibl â defnyddiau eraill y môr megis llywio llongau yn ddiogel. Byddwn yn gweithio'n agos i ymdrin ag unrhyw bryderon ac i ystyried cyngor arbenigol wrth wneud ein penderfyniad.
Yn ychwanegol at ymgynghori â sefydliadau a chyrff cyhoeddus, rydym hefyd wedi ymgynghori gyda'r cyhoedd, i'n helpu i ystyried safbwyntiau efallai nad ydym yn ymwybodol ohonynt.
Mae Gwasanaeth Trwyddedu Cyfoeth Naturiol Cymru wedi ymgynghori ar y wybodaeth a gyflwynwyd yn y cais gwreiddiol ym mis Ebrill 2014 ac ar wybodaeth bellach a gyflwynwyd ynghylch yr effaith bosibl i bysgota yn Awst 2016.
Drwy’r broses ymgynghori hon, rydym wedi derbyn llawer iawn o dystiolaeth ar y pwnc hwn gan yr ymgeisydd. Yn ddiweddar, rydym hefyd wedi cynnal cyfarfodydd bob pythefnos rhwng ein harbenigwyr ni a’u harbenigwyr hwythau ac ynddynt, rydym wedi rhannu cryn dipyn o wybodaeth, data a’n methodoleg.
Daeth yr ymgynghoriad gyhoeddus ddiweddaraf ar y prosiect i ben ym mis Medi 2016. Ym mis Tachwedd 2016, yn dilyn yr ymgynghoriad, a gyda chyngor gan arbenigwyr technegol Cefas a CNC, penderfynasom ar lefelau effeithiau ar bysgod disgwyliedig i’w defnyddio wrth i ni wneud ein penderfyniad.
Ym mis Rhagfyr 2016, ar ôl cyfathrebu lefelau disgwyliedig effeithiau ar bysgod ym mis Tachwedd 2016, gofynnodd yr ymgeisydd i’r Gwasanaeth Trwyddedu ohirio gwneud penderfyniad ynglŷn â’r drwydded er mwyn eu galluogi i gyflwyno tystiolaeth ychwanegol i Cyfoeth Naturiol Cymru ei hystyried.
Mae’r dystiolaeth ychwanegol hon yn ategu’r gwaith modelu y maent wedi ei wneud yn barod. Mae’r dystiolaeth yn ymwneud â marwolaethau pysgod, ac mae Arbenigwyr Technegol o Cefas a Cyfoeth Naturiol Cymru wedi darparu cyngor cyn cyflwyno i’r ymgeisydd.
Cyflwynodd yr ymgeisydd y dystiolaeth ychwanegol hon ar 30 Mehefin 2017. Rydym wedi ymgynghori ynghylch y dystiolaeth hon â nifer o arbenigwyr gan gynnwys y rhai yn Cefas, Natural England, yr Environment Agency a CNC. Gwnaethom hefyd ofyn am safbwyntiau Partïon eraill â budd a oedd eisoes wedi gwneud sylwadau ar yr effeithiau posibl ar bysgod.
Y camau presennol
Rydym nawr yn adolygu’r wybodaeth a gyflwynwyd a’r ymatebion i’r ymgynghoriad. Rydym yn defnyddio’r wybodaeth hon i benderfynu ynghylch yr effeithiau disgwyliedig ar bysgod i’w defnyddio yn ein penderfyniad.
Y camau nesaf
Unwaith y byddwn wedi penderfynu ar yr effeithiau disgwyliedig ar bysgod fydd yn cael eu defnyddio yn ein penderfyniad ceir rhai asesiadau technegol pellach y gall fod angen i'r datblygwr gyflwyno gwybodaeth i ni ei ystyried. Os yw hyn yn wir, efallai y byddwn yn ymgynghori â chyrff arbenigol a'r cyhoedd ar y wybodaeth hon.
Mae hwn yn gais arbennig o gymhleth, ac rydym yn parhau i asesu'r wybodaeth arbenigol a gawsom i'n helpu i wneud ein penderfyniad. Unwaith yr ydym yn fodlon ein bod wedi asesu’r holl wybodaeth berthnasol, byddwn yn cyhoeddi ein penderfyniad.
Byddwn yn llunio dogfen sy'n crynhoi'r ein penderfyniad arfaethedig ac yn dangos sut rydym wedi cymryd y sylwadau rydym wedi ei derbyn i ystyriaeth.
Byddwn yn cyhoeddi ein penderfyniad terfynol ar ein gwefan.
Mae datblygiad Morlyn Llanw Bae Abertawe y cyntaf o’i fath yn y byd, ac os byddwn yn penderfynu rhoi trwydded forol i ganiatáu iddo fynd yn ei flaen, hwn fydd y cyntaf o'i fath a ddyroddwyd gan Cyfoeth Naturiol Cymru.
Diweddariad diwethaf 25 Mai 2018