Trwyddedau ar gyfer ymdrin â rhywogaethau estron goresgynnol
Trwyddedau ar gyfer ymdrin â rhywogaethau estron goresgynnol
Mae rheoliadau ar waith i atal a lleihau effaith cyflwyno a lledaenu anifeiliaid a phlanhigion anfrodorol.
Mae Gorchymyn Rhywogaethau Estron Goresgynnol (Gorfodi a Thrwyddedu) 2019 yn rhoi effaith i reoliadau'r UE ar atal a rheoli lledaeniad rhywogaethau estron goresgynnol. Mae'n rhestru 66 o rywogaethau o bryder arbennig. Canfuwyd 14 o'r rhywogaethau hyn yng Nghymru.
Mae'r rheoliadau yn berthnasol i sbesimenau byw ac unrhyw beth y gallant atgenhedlu oddi wrthynt, megis hadau, sborau a darnau o blanhigion.
Mae canllawiau ar y ddeddfwriaeth ynghylch anifeiliaid sy’n destun pryder arbennig ar gael ar wefan Gov.uk.
Mae canllawiau ar y ddeddfwriaeth ynghylch planhigion sy’n destun pryder arbennig ar gael ar wefan Gov.uk.
Mae'r rheoliadau'n ei gwneud yn drosedd i gynnal unrhyw rai o'r gweithgareddau canlynol â rhywogaethau rhestredig, ac eithrio pan fydd trwydded neu esemptiad ar waith:
- mewnforio
- cadw
- bridio
- cludo (ac eithrio cludo er mwyn gwaredu)
- gosod ar y farchnad
- cyfnewid
- caniatáu i dyfu, meithrin neu atgenhedlu
- rhyddhau i'r amgylchedd
Beth i'w wneud os ydych yn berchen ar rywogaeth planhigyn neu anifail sy'n destun pryder arbennig
Caniateir cadw anifeiliaid a oedd dan berchnogaeth cyn y dyddiad y cawsant eu rhoi ar y rhestr tan ddiwedd eu bywyd naturiol, heb unrhyw ofyniad i wneud cais am drwydded, yn ddarostyngedig i amodau penodol.
Gwirio'r amodau ar gyfer cadw anifeiliaid sy’n destun pryder arbennig, ar wefan gov.uk
Gall perchennog masnachol werthu neu drosglwyddo stoc o fewn dwy flynedd ar ôl rhestru'r rhywogaeth.
Mae’r rhestr o rywogaethau o anifeiliaid a phlanhigion sy’n destun pryder arbennig ar gael ar wefan Gov.uk.
Pa rywogaethau o blanhigion neu anifeiliaid sydd wedi'u cynnwys yn y rheoliadau
Mae’r rhestr o rywogaethau o anifeiliaid a phlanhigion sy’n destun pryder arbennig ar gael ar wefan Gov.uk.
Mae'r 14 o rywogaethau a nodwyd eu bod wedi'u lledaenu'n eang yng Nghymru a Lloegr a bod angen eu rheoli fel a ganlyn:
Planhigion
- Ffugalaw Nuttall (Elodea nuttallii)
- Rhiwbob Chile (Gunnera tinctoria)
- Efwr enfawr (Heracleum mantegazzianum)
- Dail-ceiniog arnofiol (Hydrocotyle ranunculoides)
- Jac y neidiwr (Impatiens glandulifera)
- Ffugalaw crych (Lagarosiphon major)
- Pidyn-y-gog Americanaidd (Lysichiton americanus)
- Pluen parot (Myriophyllum aquaticum)
Anifeiliaid
- Gwydd yr Aifft (Alopochen aegyptiacus)
- Cranc manegog Tsieina (Eriocheir sinensis)
- Carw mwntjac (Muntiacus reevesi)
- Cimwch afon arwyddol (Pacifastacus leniusculus)
- Gwiwer lwyd (Sciurus carolinensis)
- Holl isrywogaethau Trachemys scripta (math o derapin)
Gweler y rhestr lawn o anifeiliaid sy'n destun pryder ar Gov.uk
Gweithgarwch trwyddedig
O dan rai amgylchiadau, mae'n bosibl y bydd modd cael trwydded er mwyn cynnal gweithgaredd a gyfyngir gan y rheoliadau. Caniateir gweithgareddau dim ond at y dibenion canlynol:
- gwaredu’n gyflym rywogaeth sydd newydd gyrraedd
- rheoli rhywogaeth sydd wedi'i lledaenu'n eang
- cadw anifail tan ddiwedd ei fywyd naturiol
Ni fydd angen trwydded arnoch os byddwch yn cludo rhywogaeth restredig fel rhan o waith gwaredu neu os ydych yn cynnal mesurau nad ydynt yn cynnwys gweithgareddau cyfyngedig.
Dylai unrhyw gamau gwaredu ddilyn arfer gorau a chanllawiau bioddiogelwch.
Gwneud cais am drwydded i symud a chadw rhywogaeth oresgynnol estron
Gwneud cais am drwydded i gynnal gweithgaredd sy'n ymwneud â gwaredu'n gyflym
Codi ffi
Ar hyn o bryd, ni chodir ffi am drwyddedau ar gyfer rhywogaethau estron goresgynnol.
Rydym wrthi'n cynnal adolygiad strategol o ffioedd ar draws y sefydliad. Gallai'r adolygiad hwn arwain at newidiadau o ran sut rydym yn talu am gostau rhywfaint o'r gwaith a wnawn, gan gynnwys cyflwyno ffioedd ar gyfer ceisiadau a oedd yn rhad ac am ddim yn flaenorol.
Defnyddio rhywogaethau sy'n destun pryder arbennig at ddibenion mewnforio, ymchwil, cadwraeth ex situ, gwyddoniaeth neu feddyginiaeth
Rhaid i chi wneud cais am drwydded gan yr Asiantaeth Iechyd Anifeiliaid a Phlanhigion er mwyn mewnforio, symud neu ddefnyddio rhywogaeth restredig at ddibenion ymchwil, cadwraeth ex situ, gwyddoniaeth neu feddyginiaeth.